Hermina von Reuss zu Greiz (urodzona w Greiz w Nieczech, 17 grudnia 1887 roku, zmarła w rosyjskim więzieniu we Frankfurcie nad Odrą w Niemczech, 7 sierpnia 1947 roku) herb
Córka Heinricha XXII, Fürsten von Reuss zu Greiz i Idy Mathilde Adelheid zu Schaumburg-Lippe, córki Adolfa I Georga Fürsten zu Schaumburg-Lippe.
W Greiz, 7 stycznia 1907 roku poślubiła Johann Georg Ludwig Ferdinand August Graf von Schönaich (urodzony w Saabor (obecnie Zabór) w Niemczech, 11 listopada 1873 roku, zmarł w Wölfesgrund (obenie Międzygórze) w Niemczech, 7 kwietnia 1920 roku), Prinzen von Carolath-Schilden-Beuthen, pan na Zabrzu i SiedliskuSchönaich-Carolath-Schilden-Beuthen. W Doorn w Holandii 5 listopada 1922 roku poślubiła Wilhelma II Hohenzollerna (urodzony w pałacu na Unter den Linden naprzeciwko Arsenału (Cekhauzu) w Berlinie, 27 stycznia 1859, zmarł w willi Haus Doorn (Huis Doorn) w Doorn w Holandii, 4 czerwiec 1941), tytularnego cesarza niemieckiego, tytularnego króla Prus i tytularnego wielkiego księcia poznańskiego.
Tytułowana cesarzową Niemiec i królową Prus (praw do tytułów nie posiadała, gdyż Wilhelm II w chwili ślubu nie był już cesarzem niemieckim i królem pruskim, właściwie: Jej Cesarska i Królewska Wysokość księżna Prus.
Hermina odebrała staranne wykształcenie, do którego należała biegła znajomość języków obcych - francuskiego i angielskiego, widoczna na przykładzie późniejszej korespondencji. Ojciec sam wybierał nauczycieli dla swych pięciu córek: Emmy, Marii, Karoliny, Herminy i Idy. W mieście-stolicy niewielkiego księstwa, którego główną inicjatywą ekonomiczną pozostawał handel tekstylny, dziewczynki z czasem straciły możliwość szerszego rozwoju, zwłaszcza że Henryk zaczął przywiązywać większą wagę do ich uczestnictwa w oficjalnych uroczystościach i świętach religijnych. Jednak wyrażane ściśle przestrzeganą etykietą wizyty na dworze "urzędników, duchownych, oficerów, studentów, czy przedsiębiorców" zaowocowały po latach licznymi znajomościami. Poza samą rezydencją w Greiz Hermina spędzała dużo czasu w pałacyku myśliwskim "Ida", gdzie ojciec wyprawiał częste polowania. Jednak świat dziewczynek nie ograniczał się wyłącznie do księstwa. Przykładowo, w 1897 roku wspólnie wyruszyły w podróż, podczas której udały się do emporii handlowej, Lipska, nad Morze Bałtyckie, gdzie poznały przyszłą królową Danii, Aleksandrę.
Po śmierci ojca 19 kwietnia 1902 roku dzieci wychowywały się następnie głównie u babki w Bückeburgu w księstwie Schaumburg-Lippe. Jeszcze tego samego roku czternastoletnia Hermina pojawiła się w majątku wuja Henryka XXVII, właściciela Trzebiechowa pod Sulechowem. Później życie wiodło ją przez Weimar, wytworny zamek siostry, odwiedziła Lipsk, Berlin, Poczdam, Hamburg, Bremę, Lubekę, Wrocław, Kolonię, Monachium, Nordlingen, Norymbergę, Gdańsk i Malbork. WPoznaniu zwiedziła nowy zamek Wilhelma II. Dwukrotnie, w latach 1906 i 1908, była gościem rodziny Wagnerów w Bayreuth. Tutaj miała zostać wprowadzona w najwyższe sfery związane z życiem kulturalnym Niemiec.
W styczniu 1922 roku, syn księżniczki Herminy wysłał do cesarza Wilhelma życzenia urodzinowe. Cesarz zaś przyjął z wizytą dziecko i jego owdowiałą matkę w Doorn. Wilhelm uważał, że Hermina jest bardzo atrakcyjna i cieszyło go jej towarzystwo. Tajemnicą poliszynela był związek Herminy z Wilhelmem, którzy znali się od dawna (Wilhelm był gościem na weselu księżniczki). Uważano nawet, że to Wilhelm jest ojcem jej najmłodszego syna.
W 1922 roku od kilku miesięcy owdowiały 63-letni, ostatni cesarz Niemiec postanowił poślubić 39-letnią wdowę; właścicielkę posiadłości Zabór. Przygotowania do ślubu, owiane były wielką tajemnicą. Aby zdobyć informacje o tym wydarzeniu, amerykański dziennikarz Dubar Weyer, berliński przedstawiciel "International News Service", sfingował wypadek samolotu w pobliżu pałacu. Dwóch pasażerów symulowało rany: jeden udawał wstrząs mózgu dzięki połknięciu tabletki wymiotnej, drugi zaś odgrywał złamanie żebra; oszukał nawet lekarza. Księżna ugościła nieszczęsnych "rozbitków", a szczęśliwie ocalały żurnalista wraz z pilotem, upewnili się co do słuszności krążących pogłosek o planowanym małżeństwie. Ogłosili to szybko w "Berliner Zeitung", tytułując Hermine "samarytanką". Zaledwie kilka tygodni po śmierci swojej pierwszej żony, Wiktorii Augusty Wilhelm ogłosił, iż chce poślubić Hermine.
63-letni Wilhelm i 34-letnia Hermina wzięli ślub 9 listopada 1922 roku w Doorn, gdzie potem zamieszkali. Małżeństwo było udane, trwało 28 lat, do śmierci cesarza. Para nie miała dzieci.
W związku z kolejnym zamążpójściem, Hermine opuściła posiadłość na blisko 19 lat, zamieszkując w Doorn w Holandii. Wilhelm II pragnął bowiem osiąść blisko granicy z ojczyzną, licząc na rychłą restaurację monarchii i triumfalny powrót do Niemiec. Hermine odwiedzała jednak często swą posiadłość w Zaborze, która była bezustannie zadłużona jeszcze od czasów Cosela i potrzebowała mądrego zarządzania. Po I Wojnie Światowej majątki takie jak Zabór nie miały już racji bytu, gdyż zmieniły się systemy gospodarcze i społeczne w świecie i nawet 9000 ha ziemi, jaką posiadała Hermine, nie zaspakajały zapotrzebowania pałacu. Arystokracja zaczynała już mieć znaczenie jedynie symboliczne i tytularne! Hermina, podobnie jak jej mąż, miała nadzieje na przywrócenie monarchii w Niemczech. Niedługo po śmierci drugiego męża, w 1941 roku, Hermina przeniosła się z Holandii do Niemiec i osiadła na Śląsku, we włościach pierwszego męża w Zaborze (niem. Saabor, a wówczas Fürsteneich) koło Zielonej Góry.
W czerwcu 1939 roku w Zaborze odbył się ślub najstarszego syna Hermine, Hansa Georga z hrabianką Sybillą von Mellendorf, pochodzącą z Młynicy (Mellendorf) województwo dolnośląskie, gmina Łagiewniki. Już dwa lata po ślubie ukochany syn Hermine, Hans, bohater z miesięcznej wojny z Polską (odznaczony "Żelaznym Krzyżem"), ginie na froncie wschodnim, prowadząc około 30 jeńców radzieckich do niewoli - z ich rąk!. Nad życiem Hermine zawisły czarne chmury, zapowiadające najgorsze - ostatnie już lata niedługiego jej życia.
Hermine powróciła na stałe do Zaboru po śmierci męża w 1941 roku. Mimo, że wraz z Wilhelmem II popierała nazistów i politykę Hitlera, władze III Rzeszy nie ufały jej ze względu na znajomości wśród niemieckiej arystokracji, której spisku się obawiano. Zabór miał, według władz, stać się centrum arystokratycznej organizacji, która zmierzała do restauracji monarchii. Z tego powodu też cenzurowano rozległą korespondencję wdowy, a na odwiedziny eks-cesarzowej konieczne było zezwolenie zielonogórskiego gestapo. W 1942 roku wymieniono wszystkich urzędników Hermine, tzn. powołano ich do wojska. Do pracy w majątku sprowadzono jeńców wojennych i robotników przymusowych. Księżna traciła wzrok, cierpiała na dolegliwości dróg oddechowych i prawie nie wychodziła z pałacu.
"Eks cesarzowa" (tak była tytułowana, choć nigdy formalnie nie posiadała takiej pozycji) opuściła pałac wraz ze służbą pod koniec stycznia 1945 roku. Nie powiodły się plany ewakuacji dobytku Hermine. Jej osobisty lekarz przygotowanymi wcześniej środkami transportu, wywiózł własny majątek.
Po zakończeniu II wojny światowej Rosjanie wiosną 1945 roku zatrzymali Herminę w pałacu w Zaborze. Hermine do końca nie pogodziła się z przejęciem Ziem Zachodnich przez Polskę. Zmarła na serce w osamotnieniu i w nędzy, internowana 12 sierpnia 1947 roku we Frankfurcie nad Odrą. Jej ciało przewieziono do Poczdamu i złożono w rodzinnym mauzoleum Hohenzollernów Antikentempel w parku pałacowym Sanssouci.
Z małżeństwa z Jane Jerzy Prinzen von Schönaich-Carolath-Schilden-Beuthen miała pięcioro dzieci:
Hans Georg Heinrich Ludwig Friedrich Hermann Ferdinand von Schönaich-Carolath (urodzony 3 listopada 1907 roku, zmarł 9 sierpnia 1943 roku), po nim potomstwo,
Georg Wilhelm von Schönaich-Carolath (urodzony 16 marca 1909 roku, zmarł 1 listopada 1927 roku), zmarł bezpotomnie,
Hermine Karolina Wanda Ida Luiza Feodora Wiktoria Augusta von Schönaich-Carolath (urodzona 9 maja 1910 roku), żona: Christophe Hugo Herbert Hartung von Hartunger (urodzony 3 lipieca 1908 roku),
Ferdinand Johan Georg Hermann Heinrich Ludwig Wilhelm Friedrich August von Schönaich-Carolath (urodzony 5 kwietnia 1913 roku, zmarł 17 października 1973 roku), zmarł bezpotomnie,
Henriette Hermine Wanda Ida Luise von Schönaich-Carolath (urodzona 25 listopada 1918 roku, zmarła 16 marca 1972 roku), żona Joachim Franciszek Humbert Hohenzollern (urodzony 17 grudnia 1890 roku, zmarł 18 lipca 1920 roku), książę Prus.
Żródła:
Hermina von Reuss zu Greiz "w Wikipedii"
Jarosław Kuczer "Archiwum Herminy von Reuss".
"CESARZE NIEMIECCY XIX-XX w."- autor: Przemysław Jaworski - 2018
Hermine of Reuss-Greiz w "Geni" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
29-08-2020
31-12-2019